Σύμφωνα με το άρθρο 1532 του Αστικού Κώδικα, η γονική μέριμνα μπορεί να αφαιρεθεί από τον γονέα μόνο εάν υπάρχουν ειδικοί λόγοι, οι οποίοι μπορούν να χαρακτηριστούν ως εξής:
- Παράβαση των καθηκόντων που επιβάλλει το λειτούργημα, όπως η παραμέληση των βασικών αναγκών του τέκνου, όπως η φροντίδα για τη διατροφή, η περίθαλψη, και η ασφάλειά του. Επίσης, συμπεριλαμβάνονται η σωματική ή ψυχική βία, η σεξουαλική κακοποίηση, η έκθεση του τέκνου σε κίνδυνο ή η έλλειψη παροχής απαραίτητης μόρφωσης και εκπαίδευσης.
- Καταχρηστική άσκηση του γονικού λειτουργήματος, που περιλαμβάνει την αυθαίρετη λήψη αποφάσεων που αφορούν το τέκνο, την εκμετάλλευση του τέκνου ή τη χρήση του για σκοπούς που δεν εξυπηρετούν το συμφέρον του.
- Αδυναμία άσκησης του γονικού λειτουργήματος, η οποία μπορεί να οφείλεται σε σωματική ή ψυχική ανικανότητα του γονέα, σοβαρή παραβατική συμπεριφορά, ή άλλες συνθήκες που καθιστούν αδύνατη την παροχή φροντίδας και προστασίας στο τέκνο.
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι οι παραπάνω έννοιες ερμηνεύονται από τα δικαστήρια με βάση το συμφέρον και την ευημερία του τέκνου, και η απόφαση για την αφαίρεση της γονικής μέριμνας λαμβάνεται με προσοχή και δικαίωμα στη συνεργασία με ειδικούς και επαγγελματίες του παιδίου.
Παραβίαση των υποχρεώσεων που επιβάλλονται από τον ρόλο των γονέων
Η παράβαση των υποχρεώσεων που επιβάλλονται από τον ρόλο των γονέων μπορεί να συμπεριλαμβάνει ενέργειες ή παραλείψεις εκ μέρους του γονέα που θέτουν σε κίνδυνο τη φυσική, ψυχική ή ηθική ευημερία του παιδιού. Για παράδειγμα, η αμέλεια όσον αφορά τις βασικές ανάγκες του παιδιού, όπως η διατροφή, η υγιεινή, η ιατρική περίθαλψη και η εκπαίδευση, αποτελεί παραβίαση των υποχρεώσεων που αναλαμβάνει ο γονικός ρόλος. Επιπλέον, η φυσική ή ψυχική κακοποίηση, η σεξουαλική κακοποίηση και η έκθεση του παιδιού σε κίνδυνο αποτελούν επίσης σοβαρές παραβιάσεις των καθηκόντων του γονικού ρόλου.
Καταχρηστική εκτέλεση του γονικού ρόλου
Η καταχρηστική εκτέλεση του γονικού ρόλου περιλαμβάνει πράξεις ή παραλείψεις του γονέα που είναι αντίθετες προς το συμφέρον του παιδιού. Για παράδειγμα, η αυθαίρετη λήψη αποφάσεων που αφορούν το παιδί, η εκμετάλλευση του παιδιού ή η χρήση του για σκοπούς που δεν εξυπηρετούν το συμφέρον του αποτελούν καταχρηστική εκτέλεση του γονικού ρόλου.
Ανικανότητα άσκησης του ρόλου του γονέα
Η αδυναμία εκτέλεσης των καθηκόντων γονικής μέριμνας μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους, όπως η σωματική ή ψυχική ανικανότητα ενός γονέα, σοβαρή παραβατική συμπεριφορά ή άλλες καταστάσεις που εμποδίζουν την παροχή φροντίδας και προστασίας σε ένα παιδί. Για παράδειγμα, σοβαρές ασθένειες, αναπηρίες ή φυλάκιση ενός γονέα μπορεί να τον καθιστούν ανίκανο να ασκήσει τον ρόλο του γονέα. Άλλες καταστάσεις που υπονοούν ανικανότητα του γονέα να ασκήσει γονική μέριμνα περιλαμβάνουν τον εθισμό σε ουσίες, τον αλκοολισμό και γενικά ανεύθυνο τρόπο ζωής.
Η απόφαση να αφαιρεθεί η γονική μέριμνα από έναν γονέα είναι μια σημαντική και σοβαρή απόφαση που πρέπει να ληφθεί μόνον όταν υπάρχουν ειδικοί λόγοι που δικαιολογούν την προστασία του παιδιού. Η διαδικασία αφαίρεσης της γονικής μέριμνας είναι πολύπλοκη και μπορεί να διαρκέσει αρκετό διάστημα.
Η αφαίρεση της γονικής μέριμνας είναι μια σοβαρή διαδικασία που μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή ενός παιδιού. Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα, η γονική μέριμνα μπορεί να αφαιρεθεί από έναν γονέα μόνον όταν υπάρχουν ειδικοί λόγοι που θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική, ψυχική ή ηθική υγεία του παιδιού.
Οι ειδικοί λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν στην αφαίρεση της γονικής μέριμνας περιλαμβάνουν:
- Κακοποίηση ή αμέλεια του παιδιού από τον γονέα, όπως σωματική βία, σεξουαλική κακοποίηση, ψυχολογική κακοποίηση ή αμέλεια των βασικών αναγκών του παιδιού.
- Εξάρτηση του γονέα από ουσίες ή αλκοόλ, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνη συμπεριφορά απέναντι στο παιδί.
- Ανικανότητα του γονέα να φροντίσει το παιδί λόγω ψυχικής ή σωματικής αναπηρίας.
- Σοβαρή παραβατική συμπεριφορά του γονέα, όπως εγκληματικότητα ή συμμετοχή σε επικίνδυνες δραστηριότητες.
Η παράβαση των υποχρεώσεων του γονέα μπορεί επίσης να περιλαμβάνει:
- Αμέλεια στην παροχή των βασικών αναγκών του παιδιού, όπως τροφή, υγιεινή, ιατρική φροντίδα και εκπαίδευση.
- Φυσική ή ψυχολογική κακοποίηση, όπως σωματική βία, σεξουαλική κακοποίηση ή ψυχολογική κακοποίηση.
- Εκμετάλλευση του παιδιού, όπως η χρήση του για παράνομους ή επικίνδυνους σκοπούς.
- Εκθέτει το παιδί σε κίνδυνο, όπως η έκθεση του σε επικίνδυνες καταστάσεις ή η αφή του αβοήθητου.
Παραδείγματα παράβασης των υποχρεώσεων του γονέα περιλαμβάνουν:
- Μια μητέρα που αδυνατεί να παρέχει αρκετή τροφή ή ιατρική φροντίδα στο παιδί της.
- Ένας πατέρας που ασκεί σωματική ή ψυχολογική βία στο παιδί του.
- Ένας γονέας που εκμεταλλεύεται το παιδί για διάφορους παράνομους σκοπούς.
- Ένας γονέας που θέτει το παιδί σε επικίνδυνες καταστάσεις ή το αφήνει χωρίς προστασία.
Εάν πιστεύετε ότι ένας γονέας παραβιάζει τις υποχρεώσεις του έναντι του παιδιού, μπορείτε να καταθέσετε αναφορά στις αρχές προστασίας του παιδιού ή να αναζητήσετε νομική συμβουλή για πιθανές ενέργειες που μπορεί να αναληφθούν.